10 Aralık 2008 Çarşamba

Makatta Çatlak ( Anal Fissür )

Makatta Çatlak ( Anal Fissür )

Makat cildindeki yırtığa anal fissür veya çatlak denir. Bu çatlağın boyu oldukça küçük (5-10 mm arasında) olmasına rağmen makat bölgesinin ağrı duyusunun fazla olmasından dolayı kişiyi çok rahatsız eder.Genellikle genç ve orta yaştaki kişilerde görülür.Makatta kanama, ağrı ve şişlik yapan hastalıklar arasında en fazla görülen hemoroid ile sıklıkla karşılaştırılır. Ancak şikayetleri benzer bu iki hastalığın tedavileri farklıdır.Genellikle kabızlık sonrası katılaşan dışkı, çok ince olan makat cildinde dışkılama esnasında yırtılmaya sebep olur. Kabızlık, dolayısıyla katı-sert dışkı devam ettikçe her dışkılamada yırtılma tekrar eder ve yırtık iyileşme fırsatı bulamaz. Dışkılama esnasında makat açılırken çatlağın da açılması şiddetli ağrıya sebep olur. Bu ağrıdan çekinen hastalar dışkılama yapmak istemez. Bu durum içerde bekleyen dışkının daha da katılaşmasına yol açar. Sonunda çıkan dışkı daha da sert ve yarayı (çatlağı) daha çok tahriş eder hale gelir. Bu bir kısır döngü halinde devam eder. Dışkılama esnasında ağrı az miktarda kanama ve kabızlık, bazen ele gelen küçük şişlik esas belirtilerdir. Kaşıntı ve otururken sızlama da olabilir.İlgili uzman hekimin çatlağı görmesi teşhis için yeterlidir. Herhangi bir tetkike ihtiyaç yoktur.Hastanın şikâyetleri ile muayene bulguları uyuşuyorsa başka bir hastalık düşünülmez. Çatlağın görünümü ve çok sayıda çatlak olması, başka hastalıkları düşündürecek farklı şikâyetler olması ek araştırmayı gerektirir.Tedavinin esası, kabızlığı düzeltmek ve çatlağın iyileşmesine zemin hazırlamaktır. Bunun için dışkı yumuşatıcılar ve ağrı kesici merhemler kullanılır.Sıcak su torbasına oturmak da çok faydalıdır. Hem ağrıyı keser hem de yara iyileşmesi için makat bölgesine kan akımını arttırır. Beslenmenin bol posalı olması da (bol meyve, sebze, kepekli ekmek, bol su, kuru kayısı, kuru incir vb.) kabızlığı gidermek için önerilir.Yeni başlamış (bir aydan yeni) ve görüntüsü iyileşme umudu veren çatlaklar ilaç tedavisi ile büyük oranda düzelirler. Ancak ilaçlarla düzelmeyen veya artık kronikleşmiş çatlaklar ameliyat ile tedavi edilirler.
Anal fissür ameliyatı, ağrı sebebiyle sürekli kasılan ve bu yüzden makat bölgesine kan akımının azalmasına yol açan kas grubundan bir miktar kesilerek kan akımının artması işlemidir. Çoğu kere çatlağın kendisine bir işlem uygulanmaz. Çatlağın ucunda ele gelen şişlik fazlaysa ya da yara iyileşmesini hızlandırmak gerekiyorsa çatlak çıkarılabilir.Ameliyat oldukça kısa (5-15 dk) ve başarı şansı çok yüksek bir işlemdir. Bu ameliyat lokal anestezi ile olabileceği gibi belden uyuşturma veya tamamen uyutma şeklinde de yapılabilir.Ameliyat sonrası genellikle aynı gün hastalar evine gidebilir, ilk dışkılama esnasında az miktarda kanama ve ağrı olabilir. Ertesi günü normal hayata dönülür. Oturma esnasında ağrı olursa sıcak su lastiği üzerine oturmak yeterlidir.Çatlak ameliyatının başarısı çok yüksektir ve tekrarı pek görülmez. Hastanın da ameliyat sonrası kabız olmaması ve yara iyileşmesini sağlayıcı tedbirleri uygulaması gerekir.Yeni (akut) çatlakların ameliyat haricinde de iyileştirilmesi mümkündür (Nitrik oksit, kalsiyum kanal blokörleri, botuyum toksini gibi). Ameliyatsız yöntemler arasında BOTOKS olarak bilinen botuyum toksini enjeksiyonu, sonuçları olumlu olan, uygun hastalar için faydalı bir yöntemdir. Bu yöntemlerle başarı ameliyata göre biraz daha düşüktür ve tekrarlama ihtimali vardır.

Hiç yorum yok: